Gàu là gì? – Series chăm sóc tóc đã quay lại để giải đáp 1001 thắc mắc vấn đề muôn thuở về da đầu: gàu. Tóc gàu vấn đề nan giải vì không chỉ gây mất thẩm mĩ mà còn kéo theo hệ lụy là rụng tóc nữa. Bài viết của team DA101 sẽ giải đáp các thắc mắc xung quanh vấn đề này cũng như gợi ý cho chúng mình những cách trị gàu hiệu quả.

1. Gàu là gì?

Khi tế bào chết trên da đầu tích tụ đủ nhiều mà không được làm sạch kĩ, hay tốc độ đẩy mạnh việc thay thế diễn ra quá nhanh, nó sẽ hình thành nên những mảng da chết nhỏ bám trên tóc hoặc da đầu. Những mảnh hay vảy da này còn được gọi là gàu.

Gàu là gì

 

Ở những người có da dầu, đôi khi những vảy da này kết tụ cùng với dầu thừa tạo thành những mảng da dày, vàng nhờn, dính chặt lên bề mặt da. Gàu có thể đi kèm với cảm giác ngứa. Gàu là một trong những triệu chứng của viêm da tiết bã (hay còn có tên gọi khác là viêm da dầu), là một bệnh da viêm không lây, không gây nguy hiểm mà chủ yếu ảnh hưởng đến thẩm mỹ, sự tự tin của người có triệu chứng.

2. Nguyên nhân gây ra gàu

2.1 Điều kiện

Gàu sinh ra khi gặp 3 điều kiện sau:

  • Một loại vi khuẩn ’có trên da đầu của tất cả mọi người’ gọi là Malassezia globosa
  • Các loại dầu tự nhiên trên da đầu được gọi là bã nhờn
  •  Da đầu nhạy cảm

Khi Malassezia phân hủy các bã nhờn trên da đầu và tạo ra axit oleic, và nếu da đầu của bạn nhạy cảm với axit oleic (khoảng 50% dân số thế giới gặp phải tình trạng này) thì da đầu của bạn có thể trở nên bị kích ứng , dẫn đến những triệu chứng mà chúng ta vẫn gọi là gàu.

Gàu thường bắt đầu ở tuổi dậy thì khi các nội tiết tố bắt đầu thay đổi, khiến cơ thể bạn tiết ra các loại dầu trên da đầu nhiều hơn tạo cơ hội cho các loại vi khuẩn gây ra gàu như Malassezia globosa phát triển mạnh. Nhưng gàu cũng có thể xuất hiện vào những thời điểm khác khi nội tiết tố của bạn thay đổi như khi về già hoặc trong những thời điểm căng thẳng.

2.2. Các yếu tố ảnh hưởng tới tình trạng tóc bị gàu

  • Giới tính:  Các nghiên cứu khoa học đã chứng mình gàu xuất hiện ở nam giới nhiều hơn nữ, điều này do nam giới có tuyến sản xuất dầu lớn hơn hoặc cũng có thể hormone sinh dục nam đóng vai trò trong cơ chế sinh ra gàu.
  • Chế độ ăn uống: Một chế độ ăn nghèo nàn, thiếu các thực phẩm giàu kẽm, thiếu các vitamin B và một số chất béo sẽ làm tăng nguy cơ sinh gàu.
  • Người có da dầu và tóc quá nhờn hoặc quá khô sẽ dễ sinh gàu.
  • Thay đổi thời tiết, thời tiết chuyển nóng ẩm hoặc khô hanh hơn, đặc biệt là các thời điểm giao mùa.
  • Người mắc các bệnh thần kinh như Parkinson, người phục hồi lại sau đau tim, đột quỵ, tổn hại hệ thống miễn dịch dễ phát triển gàu, nguyên nhân của hiện tượng này chưa được giải thích rõ ràng

2.3 Nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng gàu

Gàu là gì

a. Da đầu bị kích thích quá mức bởi các yếu tố như chải đầu, gội đầu quá mạnh bạo hay massage da đầu quá lâu làm tăng tốc độ đẩy sừng của da đầu.

b. Thời tiết hanh khô, ô nhiễm môi trường, khói bụi, sấy, nhuộm, duỗi tóc quá thường xuyên,… khiến da đầu bị yếu, khô hơn hoặc tăng tiết dầu nhiều hơn.

c. Gội đầu không thường xuyên, dầu và các tế bào da đầu không được loại bỏ kịp thời, có thể gây nên gàu.

d. Da đầu nhạy cảm, bị kích ứng với các sản phẩm chăm sóc tóc, tạo kiểu tóc.

e. Gàu là một dạng của bệnh viêm da tiết bã. Đây là một bệnh da liễu phổ biến, ngoài ảnh hưởng đến da đầu, bệnh còn ảnh hưởng đến vùng da ở các vị trí khác như trong tai, lông mày, mí mắt trên, trán, các nếp gấp kéo dài từ mũi đến khóe miệng. Viêm da tiết bã xuất hiện khi tuyến bã nhờn hoạt động mạnh tạo cơ hội cho một số phản ứng viêm da xuất hiện.

Nguyên nhân của hiện tượng này có thể do yếu tố di truyền, tỷ lệ mắc bệnh trong dân số là 2-5%, nếu trong gia đình có người bệnh viêm da tiết bã thì nguy cơ mắc ở thế hệ sau là rất cao. Đặc trưng của gàu do viêm da tiết bã là da đầu thường bị đỏ, bong vảy nhiều màu trắng hoặc vàng nhẹ. Bệnh thường nhẹ vào mùa hè, tiến triển mạnh vào mùa thu đông.

f. Bệnh vảy nến: Bệnh gây tích lũy các tế bào chết tạo thành lớp vảy dày màu bạc. Vảy nến thường xảy ra ở các vị trí như khủy tay, đầu gối,.. nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến da đầu, gây gàu.

g. Bệnh chàm: Nếu bệnh chàm xuất hiện trên da đầu có thể phát triển gàu.

h. Nấm da đầu: Nấm da đầu do Trichophyton gây nên.Bệnh nấm da đầu khởi phát với các nốt sần nhỏ, rải rác trên da đầu. Nền tổn thương có các mảng vảy mỏng, tóc lành xen kẽ tóc bị cụt gần gốc (do tóc bị nhiễm nấm trở nên cứng và dễ gãy). Mảng vảy bong ra khỏi da đầu tạo thành một mảng hói tạm thời. Bệnh này gây ngứa, người bệnh có thể mắc nấm da ở các vị trí khác (bẹn, mông, móng).

3. Triệu chứng của tóc bị gàu

Gàu là gì

Cách dễ nhất để nhận biết gàu là vảy gàu xuất hiện trên tóc, rớt xuống vai của bạn, nhưng cũng có những dấu hiệu khác bao gồm:

  • Ngứa
  • Mẩn đỏ da đầu
  • Da đầu bị khô

Những triệu chứng này nhìn chung đều có thể xuất hiện như là hệ quả của sự kích ứng khi da đầu nhạy cảm phản ứng với vi khuẩn gây ra gàu.

4. Cách trị gàu hiệu quả

Gàu là một bệnh vô cùng phổ biến nên điều trị bệnh gàu là vấn đề được nhiều người quan tâm. Điều may mắn là hầu hết gàu có thể kiểm soát nếu điều trị kiên trì, đúng cách. Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lí giảm dầu mỡ thì nên bổ sung thêm sắt, kẽm, B5 và chăm sóc tóc đúng cách.

Nếu những trường hợp gàu nhẹ chỉ cần gội đầu thường xuyên bằng dầu gội trị gàu nhằm giảm nhờn và tích tụ các tế bào chết trên da đầu. Nếu trường hợp gàu nặng hơn thuộc bệnh lí thì nên đi khám bác sĩ để được kê các loại thuốc uống điều trị, kết hợp các loại dầu gội mang tính điều trị chuyên dụng để điều trị gàu.

4.1 Các hoạt chất trong dầu gội giúp trị gàu

Có nhiều loại dầu gội chứa các hoạt chất trị gàu như:

a. Dầu gội chứa các loại tinh dầu như tràm trà (tea tree oil), bạc hà (menthol), hương thảo (rosemary oil), dầu bưởi…Những hoạt chất này có tác dụng giúp làm dịu, kháng khuẩn, kháng viêm cho da đầu.

Các sản phẩm tham khảo: iCare Antisol shampoo, Giovanni invigorating tea tree shampoo, Rewind Tea Tree Oil, Paul Mitchell tea tree special shampoo, OGX extra strength tea tree+mint shampoo and conditioner, Avalon rosemary shampoo and conditioner

b. Dầu gội chứa salicylic acid: có tác dụng giúp làm sạch sâu, giảm tình trạng mụn da đầu và vấn đề bã nhờn gia tăng quá mức.

Các sản phẩm tham khảo: Neutrogena t/sal, Nizoral Scalp Psoriasis Shampoo and conditioner.

c. Dầu gội chứa Zinc Pyrithione: chứa pyrithione kẽm kháng khuẩn, kháng nấm trên da đầu. Những loại này vô cùng phổ biết trên thị trường, thích hợp với những loại gàu nhẹ, gàu theo mùa.

Các sản phẩm tham khảo: Neutrogena daily control 2 in 1 shampoo, H&S moisture/refresh shampoo and conditioner japan,…

d. Dầu gội chứa than Tar: làm chậm chu trình chết của các tế bào da đầu, do đó làm giảm tình trạng gàu, viêm da tiết bã và bệnh vảy nến.

Các sản phẩm tham khảo: Neutrogena T/gel therapeutic, Rewind coal tar shampoo,…

e. Dầu gội chứa Ketoconazol: ketoconazol là chất kháng nấm phổ rộng, dầu gội chứa Ketoconazol đặc biệt hiệu quả trong điều trị gàu nguyên nhân gây nấm.

Các sản phẩm tham khảo: Nizoral shampoo, Haicneal shampoo,…

f. Dầu gội chứa Selenium Sulfide: làm chậm chu kỳ chết của tế bào da đầu đồng thời làm giảm nấm Malassezia.

Các sản phẩm tham khảo: Davines purifying, Head&Shoulders Clinical Strength Dandruff Shampoo, selsun/ selsun blue shampoo.

4.2 Trị gàu bằng các nguyên liệu có sẵn trong nhà

Ngoài cách trị gàu bằng các sản phẩm chuyên dụng thì dân gian từ xưa cũng lưu truyền những cách trị gàu hiệu quả mà các bạn có thể tham khảo như:

Trị gàu bằng Aspirin: Sỡ dĩ Aspirin – thuốc trị đau đầu có thể giúp trị gàu vì chúng chứa Salicylic Acid có thể kháng nấm, kháng khuẩn, giảm viêm nhờ đó giúp trị gàu hiệu quả.

Cách làm: Nghiền nát 1-3 viên Aspirin tùy độ dày và dài của tóc, trộn với dầu gội và gội đầu như bình thường. Bạn có thể thực hiện tuần 1-2 lần nhé.

Trị gàu bằng Baking Soda:  Hầu như gia đình nào cũng có sẵn Baking Soda trong nhà, chúng mình có thể tận dụng chúng để trị gàu bằng cách trộn Baking Soda với nước thành hỗn hợp sệt và massage trên da đầu.

Hỗn hợp này có tác dụng lấy đi tế bào chết trên da đầu và giảm tình trạng gàu. Điều cần lưu ý khi sử dụng phương pháp này là sau khi massage với dung dịch trên thì bạn không nên gội lại với dầu gội mà chỉ xả sạch lại tóc nhằm tránh hiện tượng tóc và da đầu bị khô.

Trị gàu bằng dầu dừa: Đây là phương pháp được áp dụng từ ngàn xưa và rất dễ thực hiện bằng dầu dừa tự nấu hoặc dầu dừa ép lạnh được mua tại các cửa hàng, siêu thị.

Cách làm: Thoa dầu dừa lên vùng da đầu và massage trong vòng 3-5 phút, ủ tóc 30 phút và gội sạch với dầu gội bạn đang dùng. Dầu dừa vừa có tác dụng dưỡng tóc chắc khỏe, kháng nấm nhờ đó giúp giảm tình trạng gàu trên tóc. Cách này cũng có thể áp dụng tương tự với dầu Olive

Trị gàu bằng bia và mật ong:  Men bia có tác dụng giúp dưỡng tóc chắc khỏe, mật ong có tác dụng tuyệt vời trong kháng viêm. Phương pháp trị gàu bằng hỗn hợp bia và mật ong vừa giúp trị gàu vừa giúp tóc suôn mượt, kích thích tóc mọc nhanh hơn.

Cách làm: Trộn đều bia và mật ong, bôi hỗn hợp lên chân tóc  và toàn bộ phần tóc, massage trong vòng 5 phút và ủ tóc trong 30 phút. Sau đó bạn xả lại sạch tóc bằng nước ấm.

5. Kết luận

Da đầu cũng như các vùng da khác trên cơ thể đều có thể gặp phải các bệnh lý hoặc các vấn đề như khô, dầu, viêm da… Vì vậy da dầu cũng cần được chăm sóc một cách khoa học để tránh cho chúng mình đối mặt với những tình trạng khó chịu như Gàu. Hi vọng bài viết trên giúp các bạn có những hiểu biết đầy đủ nhất về Gàu và tìm được phương pháp trị gàu hiệu quả nhất.

(Team Da101 feat Phạm Ngọc – Thành viên group Bí mật của Da)

————

Website: www.da101.org

Instagram: DA101.OFFICIAL

Facebook: DA101

Phân tích thành phần mỹ phẩm: INGREDIENT ANALYZER

Tạo Routine: Hướng dẫn tạo Routine Chăm sóc da trên Website DA101